از سال 2007 میلادی، توسط فدراسیون جهانی تیرویید روز 25 می(4 خرداد) را به عنوان “روز جهانی تیرویید”انتخاب شد. سپس به علت اهمیت این غده در بدن و شیوع بالای اختلالات آن در ایران و جهان، با هدف ضرورت آگاهی و ارتقاء دانش همگانی نسبت به بیماری تیروئید، اهمیت آن و پیشگیری از بروز اختلالات و همچنین مراقبت بهتر بیماران تاکید و در این راستا، از 11-4 خرداد ماه به عنوان”هفته اطلاع رسانی تیرویید”تعیین شد،
به همین مناسبت شبکه بهداشت ودرمان آباده با چاپ شعارهای مربوط به روز جهانی تیروئید وتوزیع در مراکز بهداشتی درمانی و برگزاری کلاسهای آموزشی در این زمینه وبرنامه مختلف دیگر، این روز را گرامی داشت.
قابل ذکر است که با توجه به فعال بودن مرکز غربالگری نوزادان و انجام آزمایشات غربالگری روتین ومتابولیک از مهرماه سال 1384 به بعد درشهرستان تعداد179 نوزاد مبتلا به کم کاری تیروئید شناسایی و برای این نوزادان پرونده تشکیل شده است و مراقبتهای لازم انجام میگیرد.
تیروئید بزرگترین غده درونریزبدن انسان است که مسئول تنظیم متابولیسم،عملکردعصبها،دمای بدن وخلقوخواست. علاوه برموارد ذکرشده،این غده باعملکردقلب،استخوانهاوماهیچههانیزمرتبط است. اماگاهی غده تیروئید درمعرض اختلالاتی نظیرکم کاری،پرکاری،سرطان، ندولهای خوشخیم و بدخیم یا بیماری هاشیموتو قرار میگیرد.
آزمایش تیروئید
تمام افراد سالم هم باید برای چک کردن میزان تیروئید خود آزمایشهای مرتبی را انجام دهند تا از سلامت و عملکرد، این غده اطمینان حاصل کنند. افرادی که مبتلا به بیماری دیابت، مخصوصا دیابت نوع یک هستند، به دلیل اینکه بیشتر در معرض خطر این بیماری می باشند، باید پس از تشخیص بیماری دیابت، هر سال آزمایش تیروئید بدهند. ولی افراد مبتلا به دیابت نوع دو در صورت توصیه پزشک باید آزمایش را انجام دهند
پرکاری تیروئید
وقتی تولید تیروئید توسط هورمون تیروئید، بیش از اندازه مورد نیاز بدن باشد، بیماری پرکاری تیروئید در بدن اتفاق میافتد. به دلیل تولید مقدار زیادی از این هورمون بدن مجبور است که به سرعت انرژی حاصل از متابولیسم را مصرف نماید که در این صورت فرد احساس خستگی فراوان میکند. در این حالت، افزایش ضربان قلب، کاهش وزن و ضعف اعصاب، جز علائم غالب به حساب میآیند
. علائم پرکاری تیروئید
افرادی که مبتلا به بیماری پرکاری تیروئید هستند، علائمی از جمله: عصبی شدن، استرس و اضطراب، تحریکپذیری، بیخوابی، کاهش وزن، ضعف و لرزش اعضای بدن، گواتر یا بزرگ شدن غده تیروئید، احساس گرمای فراوان، قاعدگیهای نامنظم و یا توقف قاعدگی در زنان و همچنین سوزش چشم یا مشکلات بینایی، را تجربه می کنند.
کم کاری تیروئید
تولید تیروئید به میزان کمتر از حد مورد نیاز بدن توسط هورمون تیروئید، باعث ایجاد بیماری کم کاری تیروئید میشود. افرادی که دچار کم کاری تیروئید هستند دائم احساس خستگی دارند، نسبت به دمای سرد کم تحمل هستند و دچار افزایش وزن می شوند.
اختلالات کم کاری و پر کاری تیروئید، ممکن است در اثر عوامل مختلفی در افراد به وجود بیاید که یکی از آن عوامل، ارثی بودن این بیماری است
. علائم کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید نیز دارای علائم مشخصی میباشد، از جمله این علائم: افزایش وزن بدن، احساس خستگی، فراموشی، قاعدگیهای مکرر و با شدت فراوان در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید، صدای بم و خشن، رشد موهای درشت و ضخیم و احساس سردی در دمای بدن، میباشد.
مواد غذایی که به بهبود عملکرد غده تیروئید کمک می کنند:
- از جمله مواد غذایی که میتواند در تعادل فعالیت غده تیروئید به ما کمک کند استفاده از جلبکهای دریایی است، که سرشار از ریزمغذی ید هستند، و برای جبران کم کاری آن بسیار مفید میباشند.
- آجیلها نیز از جمله مواد خوراکی هستند که با داشتن ریزمغذی سلنیوم در جهت تعادل ترشح غده تیروئید، بسیار اهمیت دارند. از جمله این آجیلها: فندق، آجیل برزیلی و غیره میباشد.
- از سایر غذاهای مفید در جهت تنظیم تعادل تولید این هورمون، ماست منجمد شده، استفاده از تخم مرغ تازه و همچنین ماهی پخته شده میباشد.
- علاوه بر موارد فوق، برای حفظ سلامتی و تعادل غده تیروئید، استفاده از ید به میزان کافی ضروری میباشد، همچنین فراهم کردن میزان لازم ویتامین های A و D و ریزمغذیهای روی و سلنیوم بسیار حائز اهمیت است.
· تشخیص تیروئید
- اگر احساس میکنید که دارای علائم بیماریهای کم کاری یا پرکاری تیروئید هستید حتما جهت معاینه به پزشک مراجعه کرده و وضعیت خود را شرح دهید. از قطعیترین روشها برای تشخیص این بیماری، آزمایش خون است که در آن، میزان هورمونهای تیروئید در خون اندازهگیری شده و نوع بیماری شما مشخص میشود. در این آزمایش خون از طریق ورید گرفته میشود.
مرکز بهداشت ودرمان شهرستان آباده
واحد پیشگیری ومراقبت از بیماریهای غیر واگیر
پایگاه خبری نفیرنیوز اخبار شهرستان آباده – خبر ، گزارش ، سورمق ، صغاد ، بهمن ، ایزدخواست
