نان کامل و سلامتی

گندم اصلی ترین ماده غذایی مورد مصرف درخانوارهای ایرانی است.مطالعات مربوط به میزان مصرف گندم درمیان کشورهای مختلف جهان نشان می دهدکه ایران باسرانه مصرف 194 کیلوگرم درسال،دررتبه هفتم قراردارد و به صورت متوسط میانگین مصرف نان درایران دو تا سه برابر مصرف متوسط جهانی است. درواقع 63 درصدازجیره غذایی روزانه هرخانواده ایرانی ازمصرف نان تأمین می شود. نان کامل از آردی تهیه می شود،که هرسه بخشدانه گندم( سبوس،جنین،آندوسپرم )درآن حفظ شود.

جایگزینی غلات کامل بجای غلات تصفیه شده به عنوان راهکاری برای حفظ وزن درمحدوده طبیعی درنظرگرفته میشود؛ زیرااحساس سیری زودهنگام،کندشدن هضم وجذب نشاسته،کاهش جذب مواد قندی وچربی ها وکاهش اکسایش لیپیدها را درپی دارند.

یکی از توصیه های مهم واساسی برای پیشگیری ازاحتمال ابتلاء به بیماریهای غیرواگیر از جمله دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی-عروقی وحتی برخی سرطانها، دریافت فیبرکافی بااستفاده ازغلات کامل دربرنامه غذایی وبه حداقل رساندن غلات تصفیه شده مانندآردسفیداست.

نان کامل اختصاصاً به علت دارابودن توکوفرول، می تواند از گرفتگی شریانها جلوگیری کند و همچنین علاوه برحفاظت ازسلولهای بدن در برابرآسیب رادیکال های آزاد، دربه تعویق افتادن فرایند پیری سلولها وجلوگیری ازاحتمال ابتلاء به بیماریهای عروق کرونر می تواند مؤثر باشد. همچنین می تواند برکاهش سطح کلسترول    اثرگذارد وشانس ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی راکاهش دهد. همچنین به دلیل حضور ویتامینهای گروه B ازپوست، مو وعضلات محافظت کرده وسبب افزایش سوخت و ساز در بدن می شود. از سوی دیگرگندم خستگی مفرط،ضعف و بیحالی را نیزکاهش می دهد. نان کامل احتمال بروز اختلالات  مادرزادی را درجنین کاهش می دهد.

سبوس گندم که یکی از مهم‌ترین اجزای نان کامل محسوب می‌شود، در دسته فیبرهای غذایی نا محلول قرار دارد. مصرف این نوع فیبر از یبوست و سایر بیماری‌های مربوط به روده بزرگ پیشگیری می‌کند.

شاخص گلیسمی پایین یکی از ویژگی‌های مهم غلات کامل از جمله انواع نان سنتی است. پایین‌ بودن شاخص گلیسمی یعنی قند خون به‌آهستگی افزایش می‌یابد. این ویژگی مهم باعث می‌شود نان کامل یکی از بهترین مواد غذایی برای کنترل قند خون و پیشگیری از ابتلا به دیابت محسوب شود.

ارزش تغذیه‌ای نان مستقیماً در سلامت افراد تأثیر دارد و در صورتی که نان سالم در اختیار افراد جامعه نباشد، با افزایش بیماری‌ها مواجه خواهیم بود.

 

واحد بهبود تغذیه جامعه – شبکه بهداشتی، درمانی وآموزشی شهرستان آباده