اینکه خود را در مسیر آموختن قرار بدهیم هم توفیق است و هم هنر

به تعبیر امیرالمومنین (ع):

 

النَّاسُ ثَلاَثَهٌ فَعَالِمٌ رَبَّانِیٌّ وَ مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاهٍ وَ هَمَجٌ رَعَاعٌ أَتْبَاعُ کُلِّ نَاعِقٍ یَمِیلُونَ مَعَ کُلِّ رِیحٍ لَمْ یَسْتَضِیئُوا بِنُورِ اَلْعِلْمِ وَ لَمْ یَلْجَئُوا إِلَى رُکْنٍ وَثِیقٍ (نهج‌البلاغه؛ حکمت ۱۴۷)

مردم سه دسته‌اند،

١_ دانشمند الهى

٢_ آموزنده‌اى بر راه رستگارى

٣_ و پشّه‌هاىِ دست‌خوش باد و طوفان و همیشه سرگردان، که به دنبال هر سر و صدایى مى‌روند، و با وزش هر بادى حرکت مى‌کنند، نه از روشنایى دانش نور گرفتند، و نه به پناهگاه استوارى پناه گرفتند

 

** یکی از مهم‌ترین راه‌های رشد، تلاش برای هم‌افقی است. یعنی متعلم خود را به دانش‌آموختن محدود نمی‌کند و می‌کوشد تا افق‌های هدایتگر خود را جذب و فهم کند.

 

** یک آزمون برای شاگردی در نزد اساتید نیز این است که ببینیم قرار است از آن استاد چه دریافتی داشته باشیم. دانش یا افق و یا در نوادری هر_دو؟

 

** گاهی یک استاد همان صحبت‌های اساتید دیگر را عمیق‌تر و یا به بیانی دیگر می‌گوید که باید آموخت و بهره گرفت اما اساتید نادری هستند که دائم برای شاگردان‌شان افق‌های_جدید می‌گشایند.

هنر انسان، آموختن از هر دو استاد است اما متوجه باشیم:

* اولی، می‌آموزاند و دیگری افق‌گشایی می‌کند.

* اولی، منوط به آموختن است و دومی منوط به فهمیدن.

* اولی، دانش می‌دهد و دومی، بینش.

* اولی، دانش‌افزایی است و دومی، بینش‌افزایی.

* اولی، تعمیق‌ دانش است و دومی، تعمیق‌ معرفت.

* اولی، اموزش است و دومی، پرورش.

* اولی، بسط ذهن است و دومی بسط جان.

* اولی، بسط محفوظات است و دومی، بسط تفکر.

* اولی، متوقف در زمان است (چه بسا توقف در گذشته)؛ دومی، فرازمانی/آینده‌نگرانه و پیشروانه است.

* اولی، فهم تاریخی از رسالت انسان ارائه نمی‌کند، دومی، رسالت تاریخی انسان را نشان می‌دهد.

* اولی، [گاه/غالباً] در کُنج عافیت است و دومی [قطعاً] در میانه میدان‌

 

** مهم این است که بر سبیل نجات باشیم و بیاموزیم و راه‌ آموختن را برخود نبندیم و با افزایش سعه‌ی خود، ظرفیت‌سازی کنیم تا برای جان تشنه‌مان، افق‌گشایی کنند. با فعل‌ و رفتارمان، مسیر آموختن را برای خودمان مسدود نکنیم.

 

🔺نمونه: علامه مصباح به تعبیر آقا ؛ استاد_فکر بودند و اساتید بزرگ دیگری که چنین بودند و هستند.

 

حسین دارابی