تخم مرغ یکی از معدود غذاهایی کامل طبیعی است که نیازهای بدن را به طور متعادل تامین می نماید .
عمده ترین ویژگی تخم مرغ و وجه تمایز آن با سایر مواد غذایی ، ترکیب کامل پروتئینی آن و مواد مهم موجود در آن نظیر کولین ، لوتئین و گزانتین است و تولید بسیار کم انرژی است . امروزه ثابت شده است مزایا و نقش تخم مرغ در سلامتی بدن به قدری است که نباید آن را از رژیم غذایی حذف کرد .
ارزش غذایی تخم مرغ
- ارزش غذایی یک تخم مرغ معادل 30 گرم از انواع گوشت (قرمز ، مرغ ، ماهی ) و نصف لیوان حبوبات پخته است .
- قابلیت جذب پروتئین تخم مرغ نسبت به سایر منابع پروتئینی مانند لبنیات ، گوشت و حبوبات بالاتر است .
- تخم مرغ حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز بدن می باشد .
- گزانتوفیل موجود در زرده تخم مرغ اثر ضد سرطانی دارد پس هر روز یک عدد تخم مرغ مصرف کنیم .
- خوردن یک عدد تخم مرغ در روز برای سلامت قلب مفید است .
به چه افرادی توصیه به مصرف تخم مرغ می کنیم ؟
- زنان باردار و شیرده
- کودکان و نوجوانان در حال رشد
- ورزشکاران
- تمام بزرگسالان سالم
- افرادی که در نقاهت پس از بیماری هستند .
چه افرادی باید در مصرف تخم مرغ احتیاط کنند؟
مصرف تخم مرغ به دلیل ارزش غذایی بالا نباید در هیچ گروه سنی حذف شود بلکه باید در موارد محدودیت مصرف، مقدار مصرف آن با نظر پزشک معالج کاهش یابد .
در بیماران مبتلا به دیابت، فشار خون بالا و بیماری های قلبی- عروقی تا حدود 3 عدد در هفته پیشنهاد می شود.
البته در اینصورت باید از خوردن غذاهای چرب و پر نمک نیز همراه تخم مرغ خودداری و روش پخت تخم مرغ نیز بدون روغن صورت پذیرد که در اینصورت نه تنها خطری نخواهد داشت بلکه در این گروههای خاص مفید هم خواهد بود.
در زمان طبخ تخم مرغ چه نکاتی باید مد نظر باشد؟
- استفاده از تخم مرغ آب پز سالم ترین راه مصرف تخم مرغ می باشد .
- از مصرف تخم مرغهای خام به علت احتمال وجود آلودگی و ایجاد مسمومیت غذایی بپرهیزید .
- تخم مرغ را در هنگام مصرف بصورت جداگانه بشکنید تا در صورت مشاهده علائم فساد آن را مصرف نکنید .
- وجود لکه های خون (مویرگهای خونی) در داخل تخم مرغ علامت نطفه دار بودن و رشد جنین است که هم از نظر شرعی و هم از نظر بهداشتی مصرف آن جایز نیست .
- آب پز کردن (بصورت سفیده و زرده کاملاً سفت شده) از بهترین روش های طبخ تخم مرغ می باشد .
- حلقه سبز اطراف زرده تخم مرغ آب پز نشانه پختن بیش از حد آن است و دلیل آن ترکیب گوگرد و آهن موجود در زرده می باشد. این رنگ در حالتی که تخم مرغ در آب محتوی آهن زیاد پخته شود نیز بوجود می آید .همچنین تخم مرغ نیمرو اگر در حرارت بسیار زیاد پخته شود و یا در مجاورت گرما به مدت طولانی قرار گیرد نیز ظاهری سبز پیدا می کند. مصرف این قسمت رنگی برای سلامتی خطری ندارد .
- از نشانه های تازگی تخم مرغ پخته نیز می توان به این مورد اشاره نمود که پوسته تخم مرغ آب پز تازه به هنگام پوست کندن از سفیده به سختی جدا می گردد ، حال آنکه در تخم مرغی که کهنه باشد پوست گیری به سهولت انجام می شود .
یکی دیگر از نشانه های تازگی تخم مرغ پخته آن است که زرده در مرکز سفیده قرار دارد ، اما در تخم مرغ کهنه زرده در کنار پوسته واقع شده است.
واحد بهبود تغذیه-مرکز بهداشت شهرستان آباده